„Księgozbiory przedwojenne jako źródło do historii Warmii i Mazur” to nowy projekt Instytutu Północnego imienia Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie. To szansa zarówno dla badaczy, jak i mieszkańców, którzy będą mogli jeszcze lepiej poznać historię swojego regionu. „Tutaj istniał szereg bibliotek, czy to szkolnych, czy to różnego rodzaju instytucjonalnych, które w związku ze zmianą własności państwowej stały się bezpańskie tak naprawdę. Część tych książek trafiło do Torunia, część tych książek trafiło do Warszawy, ale wiele z nich pozostało i ten projekt, który my tutaj zainicjowaliśmy, właśnie ma służyć temu, abyśmy się dowiedzieli, jakie to książki, z jakiej instytucji pochodzą, w jakiej ilości one się faktycznie tutaj u nas znajdują” – mówi dr Jerzy Kiełbik, dyrektor Instytutu Północnego.
Projekt obejmie sześć najważniejszych olsztyńskich książnic, między innymi biblioteki Instytutu Północnego, Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego oraz Seminarium „Hosianum”. Głównym jego celem jest rekonstrukcja i uporządkowanie księgozbiorów przedwojennych z Warmii i Mazur poprzez zbadanie ich proweniencji. „Provenio – pochodzenie, przynależność. To są wszelkie wiadomości świadczące o przynależności książki do właściciela. One są bardzo ważne dla dziejów kultury, dla dziejów bibliotek, czytelnictwa określonych grup społecznych” – wyjaśnia dr hab. Zoja Jaroszewicz-Pieresławcew, ekspert w dziedzinie proweniencji.
Efektem projektu będzie zrekonstruowana pierwsza powojenna biblioteka naukowa w postaci Pracowni Badań Księgozbiorów Historycznych oraz Elektroniczna Baza Proweniencji. „To jest baza, w której będziemy gromadzić, w której będziemy rejestrować, w której będziemy scalać historyczne księgozbiory, których losy są bardzo dramatyczne, te losy przedwojenne i te losy powojenne. Będzie ona wzbogacona również o grafiki, także będzie to prawdziwa, naukowa uczta” – mówi dr Anna Bujko, kierownik biblioteki Instytutu Północnego w Olsztynie.
Projekt uzyskał ponad 900 tysięcy złotych dofinansowania ze środków Ministerstwa Edukacji i Nauki w ramach programu „Nauka dla Społeczeństwa”.